New Executive Decision strengthens protection of the Flemish Ecological Network (VEN)
13 Mar 2024
(Nederlandse versie hieronder)
The Executive Decision of 10 January 2024 on the assessment of damage to nature in the Flemish Ecological Network (in Dutch, the Vlaams Ecologisch Netwerk or VEN) was recently published in the Belgian Official Journal. It introduces stricter rules for activities that potentially damage the VEN.
The primary motivation of this executive decision lies in the necessity for a clear assessment framework on potential damage to nature in VEN areas. Article 26bis of the Nature Executive Decision (in Dutch, the Natuurdecreet) requires a thorough evaluation of any proposed activity that may harm this network, known as a VEN assessment (in Dutch, a VEN-toets). Until now, there was a lack of clear guidelines, which had led to debates and uncertainty about how to assess and address damage to VEN nature. With this new executive decision, the Flemish Government aims to provide a clear framework for evaluating and minimising damage to our natural environment.
Emphasis on restorability
An important aspect of the executive decision is the emphasis on the restorability of damage to natural habitats and biotopes. Whether caused by direct or indirect interventions, the decision sets strict criteria for the restoration of damage.
For damage caused by direct interventions, activities are considered restorable if:
a habitat or biotopes that are quantitatively and qualitatively comparable to those originally present at the location can be re-established;
a comparable natural habitat or other biotope is established within the shortest possible time after the start of the activity or implementation of the intervention.
For damage caused by indirect interventions, activities are considered restorable if:
the aforementioned conditions are met; or
if it is proven that the effects of the project do not exacerbate the area-specific downward trend.
To obtain a permit, applicants must also demonstrate that proposed activities do not cause irreparable damage to nature within the VEN. Applications must also account for possible mitigating measures to minimise harmful effects.
The new VEN assessment
The new executive decision applies to all permit applications or notifications submitted after the date of entry into force, which is 24 February 2024.
In the context of an environmental permit procedure, the Flemish Agency for Nature and Forests (in Dutch, the Agentschap Natuur en Bos) is responsible for providing advice on the assessment of unavoidable and irreparable damage to nature in VEN areas. The assessment includes, among other things, (i) a description of the current natural habitats or habitats within the VEN, (ii) the effects of the proposed activity, including direct spatial occupancy and changes in abiotic conditions and (iii) an analysis of the restorability of any damage.
_____
The new executive decision marks a significant step forward in protecting the natural resources of Flanders. It is essential that permit applications for projects that may affect nearby VEN areas are updated in line with the stricter regulations and take appropriate measures in a timely manner.
If you would like to learn more about how the updated VEN assessment may affect your activities or if you need advice regarding environmental regulations in Flanders, please contact us for more information.
Nieuw uitvoeringsbesluit versterkt bescherming van de VEN-gebieden in Vlaanderen
Recent verscheen het Besluit van 10 januari 2024 over de beoordeling van schade aan de natuur in het Vlaams Ecologisch Netwerk in het Belgisch Staatsblad, wat striktere regels introduceert met betrekking tot activiteiten die schade kunnen veroorzaken aan het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN).
Het kernpunt van dit besluit is de nood aan een helder toetsingskader voor de beoordeling van schade aan de natuur in het VEN-gebied. Artikel 26bis van het Natuurdecreet vereist een grondige evaluatie, voor elke voorgestelde activiteit die mogelijk schade kan veroorzaken aan dit netwerk, bekend als de VEN-toets. Tot op heden ontbrak het aan duidelijke richtlijnen, wat leidde tot discussies en onzekerheid over hoe schade aan de natuur moest worden beoordeeld en aangepakt. Met dit nieuwe besluit wil de Vlaamse Regering deze lacune opvullen en een duidelijk kader bieden voor het beoordelen en minimaliseren van schade aan onze natuurlijke omgeving.
Nadruk op herstelbaarheid
Een belangrijk aspect van het Besluit is de nadruk op de herstelbaarheid van schade aan natuurlijke habitats en leefgebieden. Of het nu gaat om directe of indirecte ingrepen, het Besluit stelt strenge criteria vast voor het herstel van schade.
Wat betreft herstel van de schade veroorzaakt door directe ingrepen wordt deze als herstelbaar beschouwd :
Als een herstel mogelijk is op de locatie van de beschadiging met een habitat of leefgebied die kwantitatief en kwalitatief vergelijkbaar is met de oorspronkelijke staat ;
Als er binnen een zo kort mogelijk termijn na aanvang van de activiteit of uitvoering van de ingreep een vergelijkbare natuurlijke habitat of leefgebied tot stand komt.
Wat betreft herstel van de schade veroorzaakt door indirecte ingrepen wordt deze als herstelbaar beschouwd :
Als er wordt voldaan aan de voornoemde voorwaarden of ;
Als er kan worden aangetoond dat de effecten van het project de gebiedsspecifieke vastgestelde neerwaartse trend niet verergeren.
Om een vergunning te verkrijgen, moet de aanvrager daarnaast kunnen aantonen dat de voorgestelde activiteit geen onherstelbare schade veroorzaakt aan de natuur binnen het VEN. Hierbij moet rekening worden gehouden met mogelijke milderende maatregelen om schadelijke gevolgen te minimaliseren.
De nieuwe VEN-toets in de vergunningverlening
Het nieuwe besluit is van toepassing op alle vergunningsaanvragen of meldingen ingediend na de datum van inwerkingtreding, zijnde 24 februari 2024.
Het Agentschap Natuur en Bos is belast met het verlenen van advies over de beoordeling van onvermijdbare en onherstelbare schade aan de natuur in het VEN-gebied. De beoordeling omvat onder andere een beschrijving van de actuele natuurlijke habitats of leefgebieden binnen het VEN, de effecten van de voorgestelde activiteit, inclusief direct ruimtebeslag en wijzigingen in abiotische omstandigheden, en een analyse van de herstelbaarheid van eventuele schade.
_____
Het nieuw uitvoeringsbesluit markeert een belangrijke stap voorwaarts in de bescherming van de natuurlijke rijkdommen van Vlaanderen. Voor projecten die mogelijk een invloed hebben op nabijgelegen VEN-gebied, is het essentieel om de vergunningsaanvragen voor deze projecten af te stemmen op de strengere regelgeving en om tijdig passende maatregelen te nemen.
Als u meer wil weten over hoe de vernieuwde VEN-toets van invloed kan zijn op uw activiteiten of als u advies nodig heeft met betrekking tot milieuregelgeving in Vlaanderen, neem gerust contact met ons op voor meer informatie.
Contact us
